Przez wiele lat święty Mikołaj należał do najbardziej znanych i czczonych świętych. Jest otaczany wielką czcią przez wiernych zarówno Kościoła katolickiego, jak i prawosławnego. To przy jego grobie odbył się w 1098 r. zwołany przez papieża Urbana II synod, na którym szukano dróg zniesienia podziałów w chrześcijaństwie. Świety Mikołaj Biskup. Święty Mikołaj to znana postać pojawiająca się w przeróżnych baśniach, bajkach oraz legendach. Uwielbiana głównie przez młodsze dzieci, ze względu na swoją symbolikę przynoszenia prezentów pod choinkę podczas świąt Bożego Narodzenia. Jednakże poza baśniową postacią Świętego Mikołaja Przedświąteczne chwile często mijają nam na załatwianiu wielu przyziemnych spraw: sprzątanie, zakupy, gotowanie, pakowanie prezentów, a w tle słychać pohukiwania, okrzyki i śpiewy tysięcy Mikołajów, którzy przekonują do wykorzystania niesamowitej przedświątecznej okazji i nabycia kolejnego (niekoniecznie potrzebnego) przedmiotu. Święty Mikołaj historia prawdziwa. Let's do English ESL deep listening: focus on meaning. Historia prawdziwa Mikołaja czyli jak biskup został znany na całym świecie. Był biskupem i apostołem Irlandii, a następnie został jej patronem. Wspominają go kościoły: katolicki, starokatolicki i anglikański oraz Cerkiew prawosławna. Św. Patryk. Święty Patryk lirik lagu sia sia ku korbankan harta jiwa dan raga. Liczba wyników dla zapytania 'mikołaj': 327 Mikołajek Test Klasa 4 Lektura Polski Mikołaj mikołaj Test Zerówka Klasa 1 Klasa 2 Klasa 3 Religia Mikołaj Pasujące pary Zerówka Klasa 1 Klasa 2 Klasa 3 Mikołaj Rysunek z opisami logopedia Zerówka Klasa 1 Klasa 2 mikołaj Połącz w pary Zerówka Klasa 1 Klasa 2 Klasa 3 Klasa 4 Klasa 5 Klasa 6 Klasa 7 Klasa 8 Gimnazjum Dorośli Liceum Technikum mikołaj Znajdź słowo Klasa 1 Klasa 2 Klasa 3 Klasa 4 Klasa 5 Klasa 6 Klasa 7 Klasa 8 Gimnazjum Dorośli Liceum Technikum MIKOŁAJ Anagram Klasa 2 Klasa 3 Klasa 4 Polski mikołaj Prawda czy fałsz Klasa 1 Klasa 2 Klasa 3 Klasa 4 Klasa 5 Klasa 6 Klasa 7 Klasa 8 Gimnazjum Dorośli Liceum Technikum Mikołaj Rysunek z opisami Zerówka Klasa 1 Klasa 2 Klasa 3 Klasa 4 Klasa 5 Klasa 6 Klasa 7 Klasa 8 Gimnazjum Dorośli Liceum Technikum Mikołaj Koło fortuny Klasa 5 Klasa 6 Klasa 7 Klasa 8 Sobota, 28 listopada 2020 (15:13) Czerwony strój, długa biała broda, sanie z reniferami... I oczywiście wór pełen prezentów. To pierwsze skojarzenia nasuwające się na myśl o Świętym Mikołaju. A jednocześnie dowód na to, jak inne są nasze wyobrażenia o tej postaci od tych, które ludzie mieli jeszcze... w XIX wieku. W średniowiecznych przekazach historycznych pojawiały się informacje o biskupie Mikołaju, który żył w tureckim mieście Mira na przełomie III i IV stulecia. Jego życie jest owiane wieloma legendami, ale we wszystkich pojawia się jako ten, który czynił dobro, a jednocześnie odznaczał się dyskrecją. według podań biskup miał rozdać swój majątek biednym. Postać ta była czczona od IX wieku - 6 grudnia w Konstantynopolu odbywały się uroczystości z okazji święta Mikołaja. Popularność postaci i jej święta rozprzestrzeniła się na cały świat chrześcijański. Przez wieki wykształciły się rozmaite zwyczaje związane z obchodami tego dnia - na przykład we Francji zakonnice zanosiły paczki z upominkami dzieciom z biednych rodzin. Z czasem wizerunek Mikołaja zaczął ulegać zmianie. Pierwszym bodźcem była postać Sinterklaasa pojawiająca się w tradycji holenderskiej - szczupły mężczyzna w podeszłym wieku, ubrany w tradycyjną szatę biskupią i przybywający do Holandii na statku parowym z Hiszpanii. Rozdawał on upominki dzieciom, które jednak musiały na to zapracować dobrymi uczynkami. Ten wizerunek Mikołaja jest zdecydowanie bliższy naszym współczesnym wyobrażeniom. Te jednak ukształtował tak naprawdę XIX-wieczny rysownik Thomas Nats. Amerykański karykaturzysta w 1881 roku w tygodniku Harper's Weekly opublikował ilustrację, na której św. Mikołaj rozdaje prezenty żołnierzom biorącym udział w wojnie secesyjnej. Co ciekawe, to on prawdopodobnie jako pierwszy przedstawił Świętego Mikołaja z charakterystyczną, elfią czapką zamiast mitry. Nats wzorował się na wizerunku Mikołaja z wiersza "Noc Wigilijna" Clementa Clarke’ Moore’a z 1822 roku, gdzie po raz pierwszy opisany został nie jako postać duchowna, ale rubaszny człowiek w futrze, palący fajkę. Mało tego Nats przedstawił go na jednym z rysunków na Biegunie Północnym. Stąd już blisko do Laponii! Ulokowanie w tym regionie Finlandii jowialnego staruszka wraz z fabryką zabawek i wioską elfów zawdzięczamy właśnie fińskiemu dziennikarzowi. W jednej ze swoich audycji opowiadał o Świętym Mikołaju, którego na własne potrzeby umieścił w Laponii. Historia okazała się na tyle atrakcyjna, że faktycznie powstała w tym regionie wioska Świętego Mikołaja z prawdziwego zdarzenia. Znajduje się na obrzeżach miasta Rovaniemi i jest prawdziwą atrakcją turystyczną. Wizerunek Mikołaja, jaki występuje w czasach współczesnych, spopularyzował w latach 30. koncern Coca-Cola. Amerykański ilustrator Huddon Sundblom stworzył do reklamy tego napoju rysunek jowialnego staruszka z białą brodą, wąsami i bokobrodami w czerwonym płaszczu. Pod tą postacią Mikołaj znany jest na całym świecie, popularności mogą mu pozazdrościć największe gwiazdy show-biznesu i celebryci. CZYTAJ RÓWNIEŻ: Jak Święty Mikołaj stał się celebrytą Warto pamiętać, że nie w każdym kraju to Mikołaj przynosi prezenty pod choinkę. W Rosji na przykład obdarowującym jest Dziadek Mróz, w Hiszpanii - Trzej Królowie, a we Francji - Pere Noel, Julemand w Norwegii i Babbo Natale we Włoszech. Ciekawie wygląda tradycja przynoszenia prezentów w Holandii. Tu podarki rozdaje wspomniany Sinterklaas - postać wzorowana na tradycyjnym wyglądzie Świętego Mikołaja - biskupa kościoła katolickiego. Towarzyszy mu zwykle pomocnik niosący na plecach worek z prezentami - Czarny Piotr. Czemu jednak w Holandii Sinterklaas przyjeżdża... z Hiszpanii? W dawnych czasach określenie "daleki kraj" kojarzyło się Holendrom z Hiszpanią, więc automatycznie przyjęto, że Mikołaj przybywający z daleka, pochodzi właśnie z rejonu Półwyspu Iberyjskiego. Tej tradycji nie zmieniono do dziś. .Święty biskup i wyznawca (zm. ok. 350). Znany również jako: św. Mikołaj z di Giovanni, 1455-60Lindenau Museum w Altenburgu, Turyngia Urodził się w Patarze w Lycji, jako jedyny syn bogatych chrześcijan, Epifaniusza i Johanny. Od najmłodszych lat był wychowywany w bojaźni Bożej i pobożności. Gdy rodzice zmarli w czasie epidemii, wychowaniem chłopca zajął się jego wuj Mikołaj, biskup Patary. Z jego rąk przyjął święcenia kapłańskie i pewien czas św. Mikołaj spędził w klasztorze św. Mikołaja"Speculum historiale" V. de Beauvais, XVw. Został wybrany biskupem Miry (Myry), gdzie wkrótce zasłynął świętością i licznymi cudami. Był obecny na soborze w Nicei, gdzie potępił herezję ariańską, niektóre źródła podają, że spoliczkował Ariusza. Św. Mikołaj zmarł 6 grudnia około roku 350. Został pochowany w św. MikołajaFra Angelico, 1447-48Galleria Nazionale dell'Umbria w Perugii Gdy Mira dostała się w ręce Saracenów relikwie św. Mikołaja zabrali żeglarze włoscy i w 1087 roku przewieźli do Bari, gdzie wybudowano kościół ku jego czci, przy którego konsekracji był obecny papież Urban II. Sanktuarium wkrótce stało się jednym z najbardziej znanych miejsc pielgrzymkowych w Europie, a sławę miejsca zwiększały cuda, jakie działy się u grobu świętego biskupa. Na pamiątkę przeniesienia relikwii w dniach 7-9 maja w Bari odbywa się wielkie święto, Festa di San Nicola. W dniu 8 maja relikwiarz św. Mikołaja jest przewożony łodzią wzdłuż wybrzeży miasta, towarzyszą mu łodzie św. Mikołaja w Bari Co roku relikwie św. Mikołaja wydzielają mannę, pachnącą u grobu św. Mikołaja w BariGentile da Fabriano, fragm. Ołtarza QuaratesiNational Gallery of Art w WaszyngtonieSarkofag w którym spoczywał św. Mikołaj w Mirze W 1950 roku archidiecezja Bari wydała zgodę na zbadanie relikwii przez naukowców, przy okazji remontu kaplicy z sarkofagiem. Latem 2005 roku na podstawie danych, uzyskanych przez naukowców w czasie badań, antropolog Caroline Wilkinson z uniwersytetu w Manchester dokonała rekonstrukcji twarzy św. Mikołaja. Rekonstrukcja twarzy św. Mikołaja Kult św. Mikołaja w Polsce Pierwsze kościoły ku czci Świętego ufundowano w XII wieku w Olechowie i Gieczu. W XIII i XIV stuleciu co siódmy nowo poświęcony kościół w diecezji poznańskiej nosił wezwanie św. Mikołaja. Powstawały liczne bractwa, a w XVII wieku teatry jezuickie wystawiały dramaty o życiu Świętego. Dzień 6 grudnia był wielkim świętem pasterskim, w wigilię pasterze pościli, aby uprosić ochronę swoich stad przed wilkami. Był to również dzień ofiar składanych w kościele. Zwyczaj obdarowywania dzieci w tym dniu słodyczami do Polski przyszedł z Niemiec, około 1840 roku. Kościół św. Mikołaja w Pierśćcu W Pierśćcu, nieopodal Skoczowa, w XVI wieku wystawiono kaplicę ku czci św. Mikołaja, a w XIX wieku wybudowano nowy kościół mu poświęcony. Znajduje się w nim cudowna figura Świętego, pochodząca z XV wieku. Legenda mówi, iż kaleki pasterz wyrzeźbił figurę, a obawiając się reprymendy za marnotrawienie czasu, schował ją w stogu siana. Pewnego dnia ze stogu zaczęło się wydobywać niezwykłe światło i mieszkańcy wsi odkryli ukrytą figurę św. Mikołaja. Ustawili ją na najwyższym wzniesieniu we wsi, aby pokazywała zbłąkanym drogę. W czasie pożaru w 1616 roku, gdy cała miejscowość się spaliła, tylko św. Mikołaj ocalał. Protestanci kilkakrotnie wyrzucali Świętego z kaplicy, ale ona zawsze wracała na swoje miejsce. Postanowili odrąbać jej ręce i nogi, a później wrzucić do Wisły. Gdy pewnej nocy zbłądzili w drodze, zobaczyli światło, które naprowadziło ich na drogę. Ku ich zdumieniu światło pochodziło z figury, którą wyrzucili. Wzięli ją i zanieśli na jej miejsce. Kult św. Mikołaja w Pierśćcu rozkwitł w XIX wieku. W 1965 roku biskup Czesław Kominek przywiózł z Bari relikwiarz św. Mikołaja. Kościół św. Mikołaja w Gieczu Relikwie św. Mikołaja znajdują się również w kościele z XVIII wieku, pod jego wezwaniem w Dzielowie, niedaleko Głubczyc. Sprowadzono je z Bari w 1968 roku. Bractwa św. Mikołaja działały w Lublinie, Borszewicach, Malanowie, Sadlnie, Warcie, Wierzchach (do II wojny św.), w niektórych miejscowościach działają nadal: w Korytach (od 1810) i w Końskich (od 1540).Apoteoza św. Mikołaja (ze św. Łucją i św. Janem Chrzcicielem)Kościół NMP z góry Karmel (Santa Maria dei Carmini) w Wenecji Patron: Rosji, Grecji, Lotaryngii, Apulii, Bari, Neapolu, Sycylii, Amsterdamu. Dzieci, żeglarzy, rybaków, kupców, podróżników, farmaceutów, łuczników, piekarzy, bednarzy, stajennych, sędziów, studentów, narzeczonych. Wzywany w obronie przed złodziejami. Panny zwracają się do św. Mikołaja z prośbą o dobrego męża. Ikonografia: Przedstawiany jako biskup. Jego atrybutem jest: mitra, pastorał, trzy złote kule, trzy sakiewki, trójka dzieci, księga, statek, kotwica, ampułki, jałmużniczka. Antyfonarz włoski, II poł. XVw. Impresje muzyczne: Franz Joseph Haydn "Missa Sancti Nicolai" Giovanni Bononcini "San Nicola do Bari" (1693, oratorium) Modest Mussorgski "Missa Sancti Nicolai" Benjamin Britten "Saint Nicholas" (1948, kantata) Arvo Part "Ode III Holy Nicholas" Jacek Kowalski "Legenda o św. Mikołaju" Impresje filmowe: "Nicholas of Myra - the story of saint Nicholas" (2009, reż. Gerald Hartke)Św. Mikołaj wskrzeszający trzech chłopcówGodzinki Anny z Bretanii, il. Jean Bourdichon, XVIw. Varia: W grudniu 2009 roku rząd turecki zgłosił oficjalne żądanie wydania relikwii św. Mikołaja, podając w uzasadnieniu, iż zostały one nielegalnie wywiezione z Lycji (obecna Turcja) oraz że sam Święty chciał być pochowany w miejscu swoich narodzin (za BBCNews).Relikwiarz św. Mikołaja, św. Mikołaja w Sint-NiklaasRelikwiarz św. MikołajaKatedra św. Szczepana i św. Serwacego w Halberstadt, Saksonia-Anhalt Przysłowia: Jeśli św. Mikołaj lodu nie roztopi, długo będą chuchać w ręce chłopi. Róża damasceńska St. Nicholas Legendy: Pewien mieszkaniec Patary stracił swój majątek i nie mógł zapewnić posagu swoim trzem córkom, więc postanowił zmusić je do zarabiania na życie w niemoralny sposób. Gdy św. Mikołaj o tym usłyszał, nocą zakradł się do domu tego człowieka i zostawił trzy mieszki wypełnione złotem. Trzy dziewczęta dzięki temu mogły wyjść za Museum we Wiedniu Św. Mikołaj pojawił się również przed marynarzami, którzy nie mogli dopłynąć do wybrzeży Lycji, ponieważ rozpętała się straszna nawałnica i doprowadził ich bezpiecznie do brzegu. Lektura: Jakub de Voragine "Złota legenda" - "Żywot św. Mikołaja" Zofia Kossak "Legenda o św. Mikołaju z Pierśćca". Religia Biały Kruk Oszczędzasz 24,78 zł (31% Rabatu) Wysyłka: 1-2 dni robocze+ czas dostawy Opis Czy wierzysz w św. Mikołaja? Jeżeli myślisz przy tym o czerwono ubranym dużym krasnalu albo o starszym panu z białą brodą i z brzuszkiem oraz w czerwonej czapie, to znak, że zdecydowanie należy sięgnąć po tę publikację. Bo choć świąteczny zwyczaj dawania prezentów został już dziś przykryty grubą warstwą komercji, to jednak źródła tej pięknej tradycji sięgają III i IV wieku po Chrystusie, kiedy biskup Mikołaj z Miry dał jedno z najznamienitszych świadectw chrześcijańskiej miłości bliźniego oraz obrony on sam był wymodlonym prezentem dla swoich rodziców, którzy długo nie mogli doczekać się potomka. Okazał się dobrym, zdolnym i pobożnym synem. Został najpierw kapłanem, a później biskupem. Będąc niezłomnym stróżem wiary, wielokrotnie padał ofiarą prześladowań, ale nigdy nie zdradził Chrystusa. Pragnął Zbawiciela naśladować we wszystkim. Szczególnie wziął sobie do serca przypowieść o bogatym młodzieńcu, gdyż sam pochodził z zamożnej rodziny. Po śmierci rodziców rozdał więc odziedziczony spadek potrzebującym. Z tego przez wieki wyrosła piękna tradycja obdarowywania się prezentami. Kiedy Biskup z Miry zmarł 6 grudnia w połowie IV wieku, natychmiast rozwinął się kult jego osoby, gdyż odszedł do Pana w powszechnej opinii św. Mikołaj nadal jest jednym z najbardziej znanych świętych całego świata chrześcijańskiego, choć wielu zapomniało, kim naprawdę była ta wielka postać. Przypominają to w tej książce w barwny sposób Jolanta Sosnowska słowem, a mistrz fotografii Adam Bujak obrazem. Autorka odtwarza w literackiej opowieści historyczną postać św. Mikołaja z Miry, oświetlając jego niezwykłe życie, które do dziś pozostaje niedościgłym wzorem cnót. Adam Bujak, dokumentując fenomenalne dzieła sztuki przedstawiające świętego Biskupa, udowadnia natomiast, jak szeroko kult Mikołaja jest w Polsce, i nie tylko, obecny. Pokolenia artystów oddawały hołd temu człowiekowi, który w swej radykalnej miłości do Jezusa potrzeby innych zawsze stawiał ponad zatem jest, że blisko 1600 lat po śmierci św. Mikołaja symbolem niepohamowanej konsumpcji stała się jego karykatura. Tym bardziej trzeba więc sięgnąć po tę publikację, usiąść w spokojnym miejscu i zanurzyć się w żywocie niezwykłego po tym, miejmy nadzieję, drogi Czytelniku, zapewne uwierzysz w Mikołaja – świętego, prawdziwego. Ta piękna, barwna, żywo napisana książka przeznaczona jest także dla młodszego odbiorcy. Szczegóły Tytuł Mikołaj Święty. Żywot, dzieło i cuda wielkiego biskupa z Miry Inne propozycje autorów - Bujak Adam, Sosnowska Jolanta Podobne z kategorii - Religia Darmowa dostawa od 199 zł Rabaty do 45% non stop Ponad 200 tys. produktów Bezpieczne zakupy Informujemy, iż do celów statystycznych, analitycznych, personalizacji reklam i przedstawianych ofert oraz celów związanych z bezpieczeństwem naszego sklepu, aby zapewnić przyjemne wrażenia podczas przeglądania naszego serwis korzystamy z plików cookies. Korzystanie ze strony bez zmiany ustawień przeglądarki lub zastosowania funkcjonalności rezygnacji opisanych w Polityce Prywatności oznacza, że pliki cookies będą zapisywane na urządzeniu, z którego korzystasz. Więcej informacji znajdziesz tutaj: Polityka prywatności. Rozumiem Święta Bożego Narodzenia pełne są symboli i tradycji charakterystycznych i typowych dla różnych części świata, jednak jednym z ich największych, współczesnych symboli jest postać ubranego w czerwony płaszcz i charakterystyczną czapkę z pomponem, nieco grubszego starszego mężczyzny z białą brodą. Mało kto jednak wie, że postać ta jest sama w sobie zlepkiem symboli i tradycji z całego świata, a swój współczesny wygląd zawdzięcza długiej ewolucji. Postać Świętego Mikołaja to zarówno postać typowo popkulturowa jak i historyczna. Wszystko zaczęło się od Św. Mikołaja, biskupa Miry, który według różnych legend pomagał ubogim, zwłaszcza dzieciom – istnieje wiele różnych wersji jego historii, przez co nie można jednoznacznie powiedzieć która jest najbardziej bliska prawdzie. Pierwsze konkretne informacje na jego temat pojawiły się w VI wieku. Według nich urodził się w 270 roku i zmarł 6 grudnia 345 lub 352 roku. Z czasem, w tradycji chrześcijańskiej dzień 6 grudnia, zaczęto obchodzić jako dzień pamięci o nim. Tradycją stało się wręczanie tego dnia dzieciom prezentów. Sinterklaas i Zwarte Piet (fot. Tenorio81/Wikimedia Commons) Według tradycji, grzeczne dzieci otrzymują tego dnia prezenty umieszczone w skarpecie lub bucie, albo pod poduszką. Niegrzeczne dzieci otrzymują natomiast rózgę. Tradycja ta wiąże się z legendą o Św. Mikołaju, który postanowił pomóc człowiekowi, który z powodu braku pieniędzy chciał sprzedać swoje trzy córki do domu publicznego. Dowiedziawszy się o tym, wrzucił przez komin trzy sakiewki z pieniędzmi, które wpadły do pończoch i butów suszących się przy kominku (warto dodać, że legenda ta pojawiła się w IX wieku). Z czasem postać Św. Mikołaja zaczęła ewoluować, a wraz z wprowadzeniem kalendarza gregoriańskiego, różniącego się od kalendarza juliańskiego, tradycje z 6 grudnia zaczęto łączyć z dniem Bożego Narodzenia – ze względu na to, że daty te w obu kalendarzach wypadały koło siebie. Duży wpływ na postać Świętego Mikołaja miała również tradycja holenderska i postać Sinterklaasa, który pod pewnym względem wywodził się z legendy o Św. Mikołaju. Święty Mikołaj współcześnie Tradycje holenderskie z czasem zaczęły przenikać do kultury anglosaskiej, a w XVIII wieku zyskały popularność po drugiej stronie Atlantyku, w Ameryce. To właśnie wówczas zaczęła rodzić się współcześnie znana nam postać Świętego Mikołaja. W opublikowanym w 1823 roku wierszu „Noc wigilijna” Święty Mikołaj po raz pierwszy pojawił się na saniach ciągniętych przez renifery (wcześniej w kulturze holenderskiej jego pomocnikiem był ciemnoskóry Zwarte Piet). 1 stycznia 1881 roku w gazecie Harper’s Weekly pojawił się natomiast rysunek przedstawiający Świętego Mikołaja w charakterystycznej czapce z pomponem zamiast mitry, będącej cechą charakterystyczną postaci biskupa Św. Mikołaja. W kolejnych latach, głównie za sprawą Amerykanów, Święty Mikołaj zaczął zyskiwać kolejne atrybuty znane nam współcześnie – charakterystyczny czerwony płaszcz, czarny pas, duży brzuch oraz pomocnicy w postaci elfów. Duży wpływ na popularyzację takiego wyglądu miały firmy promujące się w okresie świątecznym właśnie takimi postaciami. Jedną z nich był koncern Coca-Cola, który od 1930 roku korzystał w swoich reklamach z wizerunku Świętego Mikołaja stworzonego przez artystów Freda Mizena i Haddona Sundbloma. Święty Mikołaj współcześnie Z czasem wizerunek popkulturowy Świętego Mikołaja całkowicie zastąpił jego historyczny pierwowzór i zyskał popularność nie tylko w krajach anglosaskich, ale również w całej Europie. Każdy z krajów dokładał do niego swoje własne tradycje i cechy, dzięki którym powstały „lokalne wersje Świętego Mikołaja”. Dobrym przykładem może być występujący w Wielkopolsce, Ziemi Lubuskiej, Kujawach i na Warmii Gwiazdor. Obecnie Święty Mikołaj w popkulturowym znaczeniu zaczął stawać się ważniejszą częścią Świąt Bożego Narodzenia niż obchodzona tego dnia rocznica narodzin Jezusa Chrystusa, przez co święto to zaczęło tracić religijne znaczenie. Nie zmienia to jednak faktu, że Święty Mikołaj wywodzi się z tradycji chrześcijańskiej, która ewoluowała i zyskiwała świeckie cechy, zachowując jednak najważniejszy elementem, jakim było obdarowywanie innych prezentami. Święty Mikołaj (fot. Jonathan Meath) Gdybym miał spisać wszystkie swoje zainteresowania to nie starczyłoby mi życia. Głównie interesuję się historią, militariami i techniką a także fotografią, ale lista ta mogłaby być znacznie dłuższa. Skończyłem studia na kierunkach stosunki międzynarodowe oraz dziennikarstwo i komunikacja społeczna na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM.

swiety mikolaj biskup rysunek